Climate Proofing The Region
Op een zonnige 18 juni stond het innovatiefestival WeMakeTheCity in het teken van Climate Proofing The Region. Met ruim 500 deelnemers is er op deze dag gesproken en gehandeld, taboes doorbroken en uitspraken gedaan in het licht van toekomstige generaties. Het ging over het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, het niet weten en wat de regio staat te wachten in de tussentijd. Kortom, een klimaatbestendige regio vóór en dóór iedereen.
Learn to swim
Direct bij aankomst bij het drijvende paviljoen Undercurrent, worden de deelnemers verwelkomt in een expositie en door dobberende politici, het indrukwekkende kunstwerk Waiting for Climate Change van Isaac Cordal. Het iconische werk deint mee met het water en de levensgrote hoofden staren leeg voor zich uit. We kunnen klimaatverandering niet negeren is de boodschap, het water reikt al tot de lippen. Bezoekers zijn zich er bewust van dat er wat moet gaan gebeuren. De vraag van vandaag richt zich op hoe we zelf en met elkaar aan de slag gaan voor een klimaatadaptieve regio vóór en dóór iedereen.
Het plenaire ochtendprogramma Learn to Swim opende met de academie voor stadsastronauten door theatermaakster Marjolijn van Heemstra en futoroloog Edwin Gardner. Tijdens dit openingscollege namen Marjolijn en Edwin de rond de 300 aanwezigen, op een confronterende en inspirerende wijze, mee op reis. Met de boodschap dat als we de opgaven waar we met elkaar voor staan willen begrijpen en aanpakken het nodig is om te zien hoe alles met elkaar verweven is. Vanuit de blik van een ruimtevaarder kijkend naar de schoonheid van de wereld. Als stadsastronaut leer je stap voor stap uit te zoomen op het dagelijkse leven. En weer terug in te zoomen in de dagelijkse praktijk. Bomenexpert Hans Kaljee bracht tijdens het college ontnuchterd inzicht in de drukte onder de stoeptegels; over wortels, leidingen en water. Marjolijn en Edwin brengen in hun lezing ideaal en werkelijkheid samen en houden een pleidooi voor meer geloof in de toekomst. Een toekomst die verder gaat dan onze generaties. En een toekomst waar we elkaar nodig hebben.
Vanuit de astronauten blik zoomde Eric-Jan Pleijster van LOLA Landscape Architects verder in op Nederland en de Metropoolregio met zijn Plan B, een visie op Nederland in 2200. Plan B gaat voorbij doemdenken en inspireert om anders om te gaan met de onzekerheid rond de gevolgen van klimaatverandering. Het plan daagt uit om nieuwe mogelijkheden te verkennen, ook als deze buiten de zekerheid van dijkversterking, poldermalen en woningen realiseren gaat. Eric-Jan richt zich op de toekomst van Nederland en de regio richting 2200 en roept op voor een club van meedenkers, andersdenkenden en doeners.
Wat de regio richting het jaar 2050 te wachten staat lichtte Floor van der Heijden (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier & Wetskills Foundation) in een korte pitch toe. De voorspellingen voor de Metropoolregio Amsterdam over extremere neerslag, hitte, droogte, overstromingen en een stijgende zeespiegel staan in de MRA klimaateffectatlas. Floor liet eerst zien hoe informatie over klimaatverandering bij verschillende mensen verschillend overkomt. Waar de één behoefte heeft aan keiharde data en cijfers komt het bij de ander ‘binnen’ bij de verbeelding hiervan. De voorspellingen werden dan ook prachtig verbeeld naast de data van het KNMI en gepresenteerd in een opvallende gele regenjas.
Nederlands Watergezant Henk Ovink nam de zaal mee naar de gevolgen van klimaatverandering wereldwijd vanuit zijn ervaringen in het buitenland. En hij zoomde in als het ging om de urgentie van handelen in onze regio. We hebben geen tijd meer te verliezen was zijn boodschap. Om echte verandering voor elkaar te krijgen moeten er sterke samenwerkingen worden opgezet tussen overheden, kennisinstellingen, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers.
We moeten dus samen aan de slag. Waarbij de ambitie moet zijn om innovatief en integraal ontwerp te verbinden aan goede planning en financiering. Zoals Henk het voorbeeld van Rebuild by Design toelichtte na orkaan Sandy in New York. Met het nieuwste traject Water as Leverage for Resilient Asia gebruikt Henk de meest uitdagende en complexe opgaven juist ‘water’ als hefboom voor verandering. Een hefboom als suggestie voor deze regio.
Het eerste gedeelte van de ochtend werd afgesloten door Lot Locher (duo trekker MRA Klimaatbestendig). Met haar persoonlijke brief bracht ze de dilemma´s van klimaatverandering pijnlijk dichtbij. In de brief aan haar dochter, vriendjes en klasgenoten start Lot haar brief met de vraag of hun generatie in 2050 nog woedend op ons zal zijn, zoals Greta Thunberg nu is. De innerlijke strijd, rondom klimaatverandering tegen te gaan of juist al bezig te moeten zijn met klimaatadaptatie, verwoord Lot prachtig. Het gevoel dat alles wat we willen niet snel genoeg gaat en er tegelijkertijd ook al zoveel wel is gebeurd.
Lot sluit de brief af met de belofte om alles wat in haar vermogen ligt te doen om te zorgen dat haar dochters generatie niet alleen minder risico lopen, veiliger zijn maar ook in een gezonde, mooie en inspirerende omgeving kunnen wonen en werken. ‘Dit ben ik aan jullie, aan de toekomstige generatie, verschuldigd’.
Een persoonlijke inzet die tijdens de dag bij de deelnemers nazingt en in de avond uitmondt in een gezamenlijke brief die door de vele aanwezige bestuurders, beslissers en directeuren onderschreven is
Vrij zwemmen
Tijdens het vrij zwemmen was het tijd om het verbeeldingsprogramma samengesteld door het collectief LUDWIG te bewonderen. Met onder andere de voorstelling ‘All This Will Be Ours Without Asking’ van Piet-Jan van Rossum, een voorstelling van verdronken land waar het publiek zich onder zeeniveau waande. In het water lag Waiting for Climate Change van kunstenaar Isaac Cordal die de consequenties van de apathie ten opzichte van klimaatproblematiek laat zien. Op de expositie stonden de Rainbar, waar een biertje van regenwater geschonken werd tijdens een verfrissende regenbui. De Watertransformator, een interactieve publieksinstallatie van kunstenaar Pavel van Houten waar water uit het IJ opgepompt werd en op nieuwe zintuigelijke manieren kon worden ervaren. Voor het geval je in het klimaat de weg kwijt was kon je terecht bij Samen Klimaatbestendig in de een camper mensen weer op weg hielp.
De verbeelding en de expo namen een prominente rol in het programma ter onderstreping van de verwondering die nodig is om met elkaar een volgende stap te kunnen zetten.
De ochtend sloot af met voorbeelden uit de praktijk, de doeners die zich in hun werk al bezighouden met het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering. Er werd verwezen naar de boer die aan het maaien is in het zakkende veen. Yvonne Breedijk (Rode Kruis) deed een oproep voor een lokaal hitteplan en de noodzaak van onze onderlinge verantwoordelijkheid als professional maar ook als familie en buur om te zorgen dat we met de hitte goed op elkaar letten en zorgen. Friso Klapwijk (de Dakdokters) liet zijn ambitie en actie zien voor de daken in de stad, waarvan nog heel wat bedekt kan worden met groen en blauw. Dina el Filali (Me-trec) benadrukte het belang van de breedheid van Resilience, dat verder gaat dan klimaatadaptatie en ook draait om de weerbaarheid van de mens. Li An Phoa (Drinkable Rivers) strijd voor drinkbare rivieren en laat jou of je organisatie ervaren hoe het is om dit samen aan te pakken. Johan Ringeling (Interpolis) gaf in de korte pitch weer hoe je als verzekeringsmaatschappij het verschil kan maken.
Prangende vragen in de camper door Samen Klimaatbestendig
Met de veelheid aan perspectieven op het omgaan met klimaatverandering vertrokken de mensen richting de tien verdiepende middagprogramma’s, liepen rond bij de expo of het verbeeldingsprogramma en bleven nog even napraten over de ochtend.
Dive Deeper
Vanuit het overzicht effect doken de deelnemers de diepte in tijdens de middagprogramma’s. Allen georganiseerd samen en door de vele partners van de Cimate Proof coalitie. Hitte, droogte, extreme neerslag, overstroming en de stijgende zeespiegel kwamen allen aan bod tijdens de verschillende programma’s door de regio verspreid. De Hogeschool van Amsterdam organiseerde met het AMS Institute een middag over de hittebestendige stad waar men zelf tijdens de Thermal Walk het verschil kon ervaren tussen de gevoelstemperatuur en luchttemperatuur van koele en hete plekken rondom het Marineterrein. De groep van klimaatadaptieve gebiedsontwikkeling ging langs Centrumeiland en de Floriade om vervolgens met elkaar aan het werk te gaan naar wat er nodig is voor nieuw te ontwikkelen gebieden. Toekomstbestendig waterbeheer, bodemdaling en de ondergrond werden tastbaar voor de deelnemers doormiddel van een serious game om ze te laten ervaren welke keuzes er nu en in de toekomst genomen moeten worden. En hoe we daar nu en in de toekomst met elkaar rekening hebben te houden. Op deze zonnige middag gingen ook velen naar buiten; met de Rooftop talks & tours, FabCity Nature en Meebewegen met de natuur van de Amsterdamse daken, tot de duinen en IJmuiden aan zee. Bedrijven rondom het Noordzeekanaalgebied kregen de mogelijkheid de expertsessie over toekomstbestendige industrie en de gevolgen van klimaatverandering voor hun bedrijf te volgen. Na een tocht over het IJ verdiepte zij zich in de toekomstbestendige industrie. De groep die richting Hilversum ging voor Door de tegels de tuin niet meer zien kreeg een overzicht aan klimaatadaptieve tuininitiatieven voor als ze het overzicht aan veelheid in initiatief hun duizelde.
Alle middagprogramma’s maakten onderdeel uit van het totaalprogramma maar konden ook als los onderdeel bezocht worden. Deze samenwerking met alle partners die hieraan hebben bijgedragen laten het resultaat zien van de samenwerking met alle partijen die betrokken zijn bij klimaatadaptatie en vormen de basis van het festival WeMakeTheCity.
Surf the Tide
Terwijl de Klets-je-nat borrel in volle gang was kwamen de eerste bestuurders, directeuren en beslissers aan op het gezellige drukke terrein van Undercurrent. Met de zeewierbitterbal net achter de kiezen mochten de avonddeelnemers naar binnen en plaats nemen aan de lange tafels. Met het schrijfteam klaar voor de laatste aanpassingen en het keukenteam nog bezig het voorgerecht, liep de zaal langzaam vol voor het klimaatadaptieve diner Surf the Tide. Op het grote scherm speelde een film waarin een man met een bezem de zee aan het terug vegen was. Een indrukwekkend beeld van Claude Cattelain. Na de aftrap van Maarten Claassen en Quirine Winkler over WeMakeTheCity werden de gasten meegenomen in het programma Climate Proofing the Region en de opzet van de avond. Deltacomissaris Peter Glas opende de zeepkist door te het belang van samenwerking en actie te onderstrepen. Ieder die wilde kreeg de kans om zijn of haar persoonlijke boodschap ter aanvulling van de brief die was geschreven te pitchen op de zeepkist. Anabella Meijer vatte de avond visueel samen. De enorme verscheidenheid van de jonge klimaatbeweging tot de dijkgraven liet de diversiteit van de aanwezigen zien. Een mooie stap op weg naar een klimaatadaptieve regio voor en door iedereen. De avond werd afgesloten met de gezamenlijk gevormde brief en voorgedragen door Gerhard van den Top (Dijkgraaf Amstel, Gooi en Vecht) en vervolgens ondertekend en aangevuld met persoonlijke bijdrage door de aanwezigen. Deze brief die is geschreven aan de generatie die nu geboren wordt is hieronder terug te lezen en ook door jou te ondertekenen en aan te vullen met je persoonlijke inzet
We kijken terug op een zeer geslaagde dag. De samenwerking met alle supportpartners en betrokkenen hebben ervoor gezorgd dat het programma breed en divers was en daarmee de basis vormde voor ‘het nieuwe normaal’.
Dit is het verslag van Climate Proofing The Region 18 juni 2019. De komende periode vullen we deze pagina nog aan met filmpjes. Er volgt nog een aparte pagina rond de brief met ondertekenaars en persoonlijke bijdragen. De foto’s zijn gemaakt door Eric Martin Fotografie, alle foto’s zijn hier te bewonderen. Er is meer informatie beschikbaar via [email protected].
